| ACTOR | Verschil | Gevolg |
| Opname | ||
| Toedieningsvorm | Zetpil: wordt vaak uitgestoten | Incomplete absorptie, verlies via faeces |
| Intraveneus: soms moeilijke veneuze toegang | ||
| Intramusculair: geringe spiermassa | Zeer variabele absorptie | |
| Drank: is vaak vies | Wordt slecht ingenomen | |
| Inhalatie: techniek is moeilijk, vooral bij kinderen jonger dan 4 jaar | Verminderde depositie in de longen | |
| Transdermaal: onderontwikkeling van het stratum corneum en sterkere hydratatie van de huid, waardoor de huid meer permeabel is;Groot oppervlakte volume verhouding | Hoge oppervlakte-volumeverhouding leidt tot relatief hoge concentraties in het lichaam | |
| Zuurgraad maag-darm kanaal | Verhoogde PH in maag door continue buffering door melkproducten | Verhoogde biologische beschikbaarheid van zuurgevoelige geneesmiddelen Verminderde biologische beschikbaarheid van geneesmiddelen die een pH < 2.5 nodig hebben voor absorptie |
| Oppervlakte darm | Groot bij zuigelingen ten opzichte van volwassenen;Beter doorgankelijk voor grote moleculen. | Absorptiesnelheid vertraagd bij neonaten en jonge kinderen. Tijd tot bereiken van maximale spiegel verlengd;Het grote absorberende oppervlak beschikbaar vanaf geboorte compenseert voor vertraagde maagledigingssnelheid en onregelmatige peristaltiek. Bij kleuters en kinderen tot +/- 13 jaar versnelde resorptie van sterk lipofiele stoffen, in tegenstelling tot pasgeborene |
| Maagledigings snelheid | Vertraagd bij pasgeborenen;Volwassen waarden na 6-8 maanden | |
| Peristaltiek | Onregelmatig:Langere transit-tijd neonatenKortere transit time peuters/kleuters | |
| Verdeling | ||
| Percentage lichaamswater | Prematuren: 85 %Pasgeborene: 75 %5 maanden: 60 %Volwassenen: 50% | Gevolgen onvoldoende bekend |
| Percentage lichaamsvet | Verlaagd bij pasgeborenen (15%), geleidelijke toename in 1e levensjaar, vanaf 2e levensjaar weer daling | Gevolgen onvoldoende bekend |
| Extracellulair water | Hoog extracellulair volume bij pasgeborenePasgeborene: 45 %1 jaar: 28 %Volwassene: 15 % | Verdelingsvolume van hydrofiele stoffen vergroot door grote hoeveelheid extracellulair water, wat leidt tot lagere spiegels bij dezelfde dosering per kilogram lichaamsgewicht. Pasgeborenen moeten daarom vaak veel hogere doseringen per lichaamsgewicht krijgen vergeleken met oudere kinderen en volwassenen |
| Albumine binding van het geneesmiddel | Verlaagde albumine binding, doordat hoeveelheid albumine relatief klein is en de binding nog onvolledig is.Bereikt volwassen waarden op leeftijd 10-12 maanden | Verhoging bloedspiegel;Na neonatale periode is de verhoging van de bloedspiegel niet meer klinisch relevant:Alhoewel een lagere eiwitbinding een hogere concentratie in extracellulaire ruimte suggereert, heeft dit zelden concentratieveranderingen tot gevolg omdat de lage eiwitbinding eveneens leidt tot een grotere verdeling buiten het plasma en vaak ook tot een grotere klaring. |
| Vetoplosbaarheid geneesmiddel | Hogere verdelingsvolumes | |
| Doorgankelijkheid van de bloed-hersen barrière | Mogelijk een relatief gemakkelijke passage | Extrapyramidale reacties |
| Metabolisme | ||
| Lever activiteit | Onvolledige ontwikkeling van enzymsystemen bij pasgeborenen; Lage activiteit CYP450; Snelle ontwikkeling van enzymsystemen eerste weken na geboorte.Kinderen >1<6 jaar: grotere metabole capaciteit dan volwassenen voor bepaalde geneesmiddelen | Verminderde hepatische klaring en verlengde halfwaardetijd Snelle veranderingen in de eerste maanden na de geboorte. Daardoor dus snelle aanpassingen van doseringen van geneesmiddelennodig om zowel over- als onderdoseringen te voorkomen. |
| Uitscheiding | ||
| Doorbloeding van de nieren | Verlaagd bij geboorte; Volwassen waarden na 5 maanden | Gevolgen onvoldoende bekend |
| Glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) | GFR / m2 bij geboorte sterk verlaagd Prematuren: tot 1 ml/min/1,73 m2A terme pasgeborene: 10-15 ml/min/1.73 m2 Volwassen waarden na 2,5-5 maanden (vrouw 95 ml/min/1,73 m2, man 120 ml/min/1,73 m2) | Verlengde halfwaardetijd Snelle veranderingen in de eerste maanden na de geboorte. Daardoor dus snelle aanpassingen nodig om zowel over- als onderdoseringen te voorkomen. |
| Tubulaire secretie | Volwassen waarden na 6-12 maanden | Veranderingen veel trager, maar onduidelijk nog hoe veel trager |
| Tubulaire re-absorptie | Volwassen waarden na 6-12 maanden | Veranderingen veel trager, maar onduidelijk nog hoe veel trager |
| Overige aspecten | ||
| Farmacodynamiek | Variabiliteit in respons mogelijk, over verschillen tussen kinderen en volwassenen is weinig bekend. | Mindere werking of meer bijwerkingen |
| Therapietrouw | Grotendeels afhankelijk van toedieningTabletten/capsules mogelijk vanaf circa 5 jaar. Therapietrouw wordt vergroot door kindvriendelijke toedieningswegen en smaak. | |
Nederlands Kenniscentrum Farmacotherapie bij Kinderen
